Vajinal Agenezi Tedavi Yöntemleri

Günümüzde vajinal agenezinin cerrahi ve cerrahi olmayan yöntemlerle tedavisi kesinlikle mümkündür. Amaç hastaya cinsel işlev kazandırmak ve genital bölgede estetik görünüm oluşumunu sağlamaktır. Tedaviye doğru yaşta başlamak oldukça önemlidir. Benim her zaman önerim hastaların 18. yaşını doldurmuş olması yönündedir.

Cerrahi Olmayan Yöntemler Neler?

Dilatör dediğimiz çubuklar aracılığıyla hastanın kendi kendine yapacağı fizik tedaviyle vajinanın genişletilmesi işlemidir. Hasta her gün aksatmadan, günde 2-3 kere tekrarlamak üzere, her egzersizde  20-30 dakika olmak üzere bu çubuklar yardımıyla bölgeye basınç uygulayacak ve bu şekilde vajinanın genişlemesi ve derinleşmesi sağlanacaktır.  Ancak bu tedavi yöntemi birkaç yıl sürebilir ya da hastalar için çok ağrılı olabilir. Dolayısıyla hastaların çok motive ve kesinlikle sabırlı olmalarını gerektirir ve sonuç her zaman istenildiği gibi olmaz. Maalesef bu yöntemle zaman zaman hastalar tedaviyi yanlış uyguladığında idrar deliğinde genişleme gibi çok ciddi komplikasyonlarla karşılaşılabiliyor.  18 yaşında bir kız çocuğuna kesinlikle ben bu yöntemi önermiyorum. Sonuçlar yetersiz kalabilmekte, estetik olarak da her zaman beklendiği gibi olmayabilmekte ve bir genç kızın psikolojik olarak olumsuz etkilenmesine sebep olabilmektedir.

Cerrahi Yöntemler 

Vajina oluşturma, vajina uzatma ya da genişletme;  yani “vajinoplasti” veya “neovajen” ameliyatları gerçekleştirilebilir. Bu noktada amaç cinsel penetrasyonun; yani vajinanın ilişki sırasında kayganlaşmasının en rahat şekilde sağlanması olmalıdır.

Vajina oluşturmak için hastanın kendi vücudundan alınacak çeşitli dokular kullanılır. Dünyada kabul görmüş 3 ameliyat yöntemi vardır. Ameliyat sonrasında da belli bir süre hastalara düzenli dilatasyon egzersizleri önerilir; ancak bu cerrahi olmayan tedavi sürecinden çok daha kolay bir süreçtir. Özellikle aktif cinsel hayatı olmayan genç kızlar için bu sürecin aktif cinsel birlikteliğe kadar devam etmesi gerekebilir.

Cerrahide birkaç birbirinden farklı ameliyat yöntemi var demiştik. Bunlardan bir tanesi bağırsakların kullanılması yani sağlıklı bir bağırsak segmentinin kesilip bu hastalara vajina yapılmasıdır. Bir diğer yöntem ise hastanın kendi derisini kullanmak. Örneğin bacak ya da kalça derisinden bir deri parçası çıkartılıp vajina yapılabiliyor. Son olarak ve en başarılı yöntem olarak benim kullandığım yöntem ise; karın iç zarı kullanılarak vajina yapılması. Bu yönteme Davydov Neovajen denmekte olup rektum ile mesane arasındaki boşluğa periton yani karın içi zarı kullanılarak vajen oluşturulur. Kapalı yani laparoskopik yöntemle gerçekleştirilen bu ameliyatta başarı oranı oldukça yüksektir. Laparoskopik cerrahi sayesinde ise hemen hemen hiç iz kalmaz, hasta açısından en mutlu edici yöntemdir.

Barsak Segmenti ile Vajinoplastinin Dezavantajları

Vajina oluşturmak için kalın bağırsaktan segment kullanıldığında; ameliyat sonrasında vajinadan zaman zaman kötü kokulu akıntı gelebiliyor. Hatta kadının partneri, operasyonunun barsaktan yapıldığını öğrendiğinde cinsellikten savunma gibi problemler oluşabiliyor.

Abbe Mc Indoe Tekniğin Dezavantajları

Mesane ile barsak arasında açılan kanala vücuttan, genellikle kalça ya da bacaktan alınan deri grefti konularak vajina oluşturulması yöntemidir. Vücuttan deri kullanımında bizi 2 önemli sorun bekler. Birincisi bedenimiz herhangi bir bölgesinde tüysüz hiçbir deri olmaması. Bu durum doğası gereği tamamen tüysüz olması beklenen vajinada tüy oluşumuna sebep olmakta. İkincisi de bedenimizdeki derinin kaygan olmaması. Bu da cinsel ilişkide olması gereken ıslaklık ve kayganlığın olamaması ve sürekli çeşitli kayganlaştırıcılar kullanılması gerekliliğine sebep olabilmekte.

Davydov Neovajen Yöntemi

Ben kesinlikle Davydov Neovajen yöntemini yani karın içi zarından (periton) vajina yapılmasını önermekteyim; çünkü buradaki deri doğal vajina derisine en çok benzeyen deri. Karın içi zarı kullanıldığında; herhangi tüylenme, koku vs. olmamakla beraber, ıslaklık ve kayganlık penetrasyon için kesinlikle yeterli olmakta. Ayrıca floranın zaman içinde gelişmesiyle birlikte normal bir kadının vajinasından ayırt edilemeyecek bir şekilde vajina oluşturabiliyoruz.

Vajinal Agenezi Ameliyatında Tecrübe Neden Çok Önemli?

Ancak bu ameliyatta tecrübe kesinlikle çok önemli. Bu ameliyatı sık yapmayanlar büyük problemlerle, komplikasyonlarla karşılaşabilirler. Özellikle tecrübesiz ellerde Vezikovajinal fistül (idrarın vajinaya sızması), Rektovajinal fistül (vajina ile rektum arasında anormal açıklık), vajinal fistül (vajinanın mesane ile arasında delik olması) gibi ciddi can sıkıcı komplikasyonlar olabilmekte. İdrarın mesaneden değil vajinadan boşalması ya da rektum dediğimiz kalın bağırsakla vajina arasında bir delik oluşup büyük abdestin vajinadan dışarı çıkması gibi problemle karşılaşılabilir. Hatta büyük kanamalar, organ yaralanmaları ile karşılaşılabilir. Dolayısıyla bu ameliyatlar tecrübeli cerrahlar tarafından yapıldığında komplikasyon oranları kabul edilebilir oranlarda olur.

Ameliyat sonrası hastalar taburcu edildikten bir hafta sonra tekrar görmek istiyoruz. Sonrasında ise yaklaşık ayda bir kez ve 3 ay süreyle kontrol muayenesine çağırıyoruz. Devamındaki süreçte yılda 1 defa rutin jinekolojik muayene yaptırmaları yeterli olmakta.

Prof. Dr. Mustafa ULUBAY
Kadın Hastalıkları ve Doğum uzmanı