Vajinal Agenezi Ne Zaman ve Nasıl Anlaşılabilir?

Vajinal Agenezi Ebeveynler Tarafından Tespit Edilebilir Mi?

Doğuştan vajina yokluğunun doğum sonrasında ebeveynler tarafından fark edilememe olasılığı oldukça yüksektir çünkü dışarıdan görünüşte fark edilmesi oldukça zor bir durumdur. Bunun sebebi idrar deliğinin mevcut olması ve çoğunlukla cinsel organın dışarıdan tipik görünüşte olmasıdır.

Şayet ebeveynler vajinal agenezi hakkında bilgi sahibiyse ya da bu hastalığa aşinalarsa, çok dikkatli incelerlerse ve genital bölgede tipik görünümden farklı bir durumdan şüphelenirlerse bir uzmana başvurabilirler. Ancak çoğunlukla dış genital bölge (vulva) normal şekilde geliştiğinden genelde ebeveynlerin fark etme olasılıkları oldukça düşük olacaktır.

Dolayısıyla çoğu zaman bu durum ergenlik dönemine kadar teşhis edilmez, genç kız adet görmeye başlamadığını fark eder ve tıbbi yardım arar. Vajinal agenezli genç kızlar ergenlik dönemini yaşarlar, memeleri gelişir, koltuk altı ve pubik kıllanma yaşarlar, hatta genellikle adet sancısı da yaşarlar ancak adet göremezler.

Vajinal Agenezi Doğum Öncesinde Tespit Edilebilir Mi?

Doğumsal anomalilerin ultrasonografi ile taranması için  11-14 hafta ve 18- 23 haftalarda muayene yapılır ve elbette bu muayeneler çok önemlidir. Çünkü pek çok doğumsal anomalinin doğum öncesi tedavisi mümkündür; ancak vajinal agenezi için doğum öncesi tedavi mümkün değildir.  Dişi üreme sistemi, hamileliğin 9. haftasında oluşmaya başlamakla birlikte bu süreç hamileliğin 22. haftasında tamamlanmaktadır. Vajinal agenezinin anne karnında, gebelik takibi sırasında ultrasonografi ile tespit edilmesi elbette mümkün.

Türkiye’de yılda yaklaşık 1,5 milyon gebelik var ve yaklaşık her sene 300-500 kız bebek doğumunda vajinal agenezi olabilmekte. Ultrasonografi ile fetüs muayenesi çok detaylı ve zor bir işlemdir;  bebeğin anne karnında o esnadaki pozisyonu ve amniyon sıvısı miktarı, anne adayının kilosu, cildinin kalınlığı gibi pek çok etken muayene sürecini ve teşhisi etkilemekte. Vajinal agenezi ise hem çok nadir bir durum olduğu için  hem de anne karnında herhangi bir tedavi olamayacağı için tespit edilmesinin faydası ve gereği yok.

Özetle vajinal agenezi tespiti doğum öncesinde hiçbir fayda sağlamayacak üstelik aileye gereksiz bir manevi yük bindirecektir. Vajinal agenezi ameliyatları doğum sonrasında da mümkün olmamakta, ameliyat için ben 18 yaş sonrasını önermekteyim.

Vajinal Agnezi Vakalarında Diğer Organlar da Anomaliler Görülür Mü?

Vajinal Agneziye Zaman Zaman Başka Hastalıklar Eşlik Edebilir:

• Üriner sistem anomalileri: Böbreklerde ve üriner sistem kanallarda; tek böbrek, böbrek yerleşim anomalisi, çift üreter, anormallikler görülebilir.
• Omurga ve iskelet sistemi anomaliler: Skolyoz  başta olmak üzere omurga anomalisi ve eklem sorunları görülebilir.
• İşitme sorunları: Nadiren işitme bozukluğu görülebilir.
• Endokrin ve metabolik sorunlar görülebilir.
• Yumurtalık anomalileri: Ender olarak yumurtalıklar faklı bölgelerde yerleşmiş olabilir.

Prof. Dr. Mustafa ULUBAY
Kadın Hastalıkları ve Doğum uzmanı