Düşük & Abortus

Dış şartlarda yaşama ve yaşatılabilme özelliklerini kazanmamış embriyo / fetüs eklerinin gebelik süresince, uterus dışına atılması olarak tanımlanan gebelik kaybı; genelde ilk 3 aylık dönemde görülür. En önemli sebebi kromozomal bozukluk olan gebelik kayıpları, genelde 13.hafta dolaylarında meydana gelir.

Gebeliğin ilerleyen dönemlerinde düşük olasılığı ise giderek azalır. Genelde risk ilk 8 haftayı kapsarken 13. Haftaya kadar da risk gözlemlenebilir.

Genetik nedenler, çoğul gebelikler, kromozom anomalileri, ilaç ve radyasyon gibi çeşitli sebeplerin gebeliğe olumsuz etkisi sebebiyle gebelik kaybı sıklıkla yaşanmaktadır. Bunlara ek olarak bazı bağışıklık sistemi hastalıkları ve doğuştan gelen rahim şekil ve fonksiyon bozuklukları da yine gebelik kaybının en önemli sebepleri arasında yer alır.

Gebelikte Düşük Çeşitleri

• Kimyasal gebelik
• Habitüel abortus yani tekrarlayan gebelik kayıpları
• Spontan abortus yani kendiliğinden düşük hali
• Abortus insipiyens yani kaçınılmaz düşük
• Rest abortus yani artık materyal kalması durumu
• İnkomplet abortus yani tam olmayan düşük
• Komplet abortus yani tam düşük
• Bligted ovum, anembriyonik yani boş gebelik
• Missed abortus yani fark edilmemiş düşük
• Septik abortus yani kriminal abortus
• Elektif abortus yani isteğe bağlı düşük
• Erken düşük

Gebelikte Erken Düşük

Kadın hayatının en uzun dönemi olarak bilinen reprodüktif döneminin sık karşılaşılan sorunlarından birisi olan erken gebelik kayıpları, elbette çok üzücü olaylardır. Ancak, bazı gebeliklerin düşükle sonuçlanmaması halinde ilerde bir çok problemle karşılaşılması olasıdır. Bu nedenle, sağlıklı gebeliklere zaman hazırlamak için rahim, düşük ile gebeliği sonlandırabilir. Düşük sonrası kendini yeniden yenilemeye alan rahim, bir süre sonra gebeliğe hazır hale gelecek ve sağlıklı bir gebelik için uygun ortamı sunacaktır.

Erken düşük, suprapubik ağrı ve uterin kramplar ile ortaya çıkar ve devamında vajinal kanamayı da beraberinde getirir. Embriyonun uterustan atılması anlamına gelen bu kanama, genellikle gebeliğin ilk 12.haftasında ortaya çıkar.

Gebelikte Geç Düşük

Gebeliğin ilk 12.haftası ile 20 haftasına kadarki süreçte yaşanan düşüklere, geç düşük denir.

Gebelikte Spontan Abortus (Kendiliğinden düşük)

Spontan abortus, gebeliğin hiçbir müdahaleye gerek kalmaksızın kendi kendine rahim dışına atılmasıdır. Myomlar, servikal yetmezlik ya da uterusun şekil bozuklukları; spontan abortusun sebepleri arasında yer almaktadır.

Gebelikte Abortus Imminens (Düşük tehdidi)

Gebelik kaybına sebep olan bir diğer durum gebelikte abortus imminenstir. Genellikle gebeliğin ilk 5 ayında fetüs ya da embriyo canlı olmasına rağmen vajinal kanamalar devam eder ve düşük tehdidi oluşur. Alt abdominal ağrı ve kanamalar; düşük tehdidini mutlaka akıllara getirir. Açık tondaki kırmızı renkler, yeni bir kanamanın habercisi iken koyu renkli kanamalar daha az riskli bir durumun habercisi olabilir.

Gebelikte Abortus Insipiens (Kaçınılmaz düşük)

Gebelikte kaçınılmaz düşük olgusu abortus insipiens olarak bilinir. Abortus insipiens; kanamayla başlar ve rahim ağzının aniden açılması ile meydana gelir. Bu durumda ise bebeğin dışarı çıkarılması için gerekli müdahaleler şarttır.

Gebelikte Inkomplet Abortus (Tam olmayan düşük)

Gebelikte inkomplet abortus, tam olmayan düşük olarak adlandırılabilir. Plasenta, amniyon kesesi ve zarından oluşan gebelik materyallerinin rahim dışına çıkması durumu olarak da nitelendirilen inkomplet abortus, 10 haftalık ve üstündeki gebeliklerde sık rastlanabilir. Bu durumda ise hastaya mutlaka ultrason yapılmalı ve daha sonra kürtaj edilmelidir. Rahim içi parça kalmadığında kürtaj işlemi sonlandırılır ve daha sonra hasta, kontrollere çağrılır.

Gebelikte Rest Abortus (Artık materyal kalması)

Gebelikte rest abortus, düşük yapıldıktan sonra rahmin içinde kalan gebelik materyallerinin şikâyet yaratması durumuna verilen isimdir. 6 ila 7.ci haftadan büyük gebeliklerde sık görülen bu durum, tekrar kürtaj işlemi ile çözüme kavuşturulur.

Gebelikte Komplet Abortus (Tam düşük)

Gebeliğe ait tüm materyallerin, kanama ve rahim kasılmaları ile birlikte vücuttan dışarı çıkarılmasına komplet abortus denir. 4 ila 5 haftalık olan erken gebeliklerde sık görülen bu durum, üzücü olsa da doğurganlığı etkilemeyecektir.

Vajinal ultrason ile tespit edilebilen komplet abortusun tüm semptomları kendiliğinden kaybolabilir. Fakat, plasentanın mutlaka çıkarılması gereklidir.

Boş Gebelik (Blighted ovum, anembriyonik gebelik)

Blighted ovum ya da anembriyonik gebelik olarak da bilinen boş gebelikler, günümüzde sıkça rastladığımız bir durumdur. Amnion kesesi ve plasenta oluşmuş iken bebeğin olmaması, normal bir gebelik olmayacağı için mutlaka bu gebeliğin sonlandırılması gereklidir. Ultrasonografi ile kısa sürede tespit edilebilen boş gebelik, kürtaj işlemi ile sonlandırılır.

Missed Abortus (Fark edilmemiş düşük)

Missed abortus yani fark edilmemiş düşük, adından da anlaşılacağı gibi düşüğün fark edilmemesidir. Embriyo canlılığını tamamen kaybetmesine rağmen düşük yâda kanama ile kendini belli etmeyebilir. Bu durum genellikle komplikasyonların baş göstermesi ile ortaya çıkabileceği gibi rutin kontrollerde de ortaya çıkabilir.

Gebelikte Elektif Abortus (İsteğe bağlı düşük)

İsteğe bağlı abortus yani elektif abortus, anne ve baba adaylarının isteğine bağlı olarak gebeliğin sonlandırılması işlemidir.

Kimyasal Gebelik

Döllenen yumurtanın sağlıklı bir embriyo gelişimi ile devam edememesi durumu, kimyasal gebelik olarak da adlandırılabilir. Adet kanamasının da eşlik ettiği bu gebelik çeşidi, yine adet kanaması ile kendiliğinden yok olacaktır. Bu nedenle, kürtaj gibi tıbbi müdahalelere gerek yoktur.

Habituel Abortus (Tekrarlayan gebelik kayıpları)

Tekrarlayan gebelik kayıpları, habituel abortus olarak da bilinmektedir. Peş peşine 3 ya da daha fazla spontan düşüğün gerçekleşmesi olarak da nitelendirilen habituel abortusa; hormonal dengesizlikler, servikal yetmezlik, enfeksiyonlar ve kronik hastalıklar sebep olabilir.

Septik Abortus

Kriminal ya da spontan düşük sırasında intrauterin enfeksiyonu görüldüğü taktirde, istenmeyen gebelik olarak karşımıza çıkan septik abortus, yüksek ateş, pis kokulu akıntı, kanama ve karın ağrısı ile kendini belli eder.

Doç.Dr.Mustafa ULUBAY
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı

Gebelik Takibi ve Doğum için Ankara’da Doç. Dr. Mustafa ULUBAY ile iletişime geçebilirsiniz.